เปรียบเทียบพัดลม HVLS vs พัดลม Axial โรงงานแบบไหนควรเลือกแบบไหน?

เมื่อพูดถึงระบบระบายอากาศในโรงงาน พัดลมเป็นเครื่องมือที่ขาดไม่ได้ และสองประเภทที่เป็นตัวเลือกยอดนิยมในอุตสาหกรรมไทยคือ พัดลม HVLS (High Volume Low Speed) และ พัดลม Axial (พัดลมใบพัดแกนตรง) ซึ่งทั้งสองแบบมีความสามารถในการถ่ายเทอากาศสูง แต่เหมาะกับลักษณะงานและโครงสร้างโรงงานที่ต่างกัน บทความนี้จะพาไปเปรียบเทียบแบบเจาะลึก พร้อมคำแนะนำว่าควรเลือกแบบใดให้เหมาะกับพื้นที่ของคุณ

1. โครงสร้างและหลักการทำงาน

HVLS (High Volume Low Speed Fan):

• เป็นพัดลมขนาดใหญ่ (เส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 3 – 7.3 เมตร)
• หมุนช้า (ประมาณ 50 – 80 รอบต่อนาที) แต่เคลื่อนย้ายอากาศในปริมาณมาก
• ติดตั้งที่ความสูงมากกว่า 6 เมตร
• ครอบคลุมพื้นที่กว้างสุดถึง 1,000–1,700 ตารางเมตรต่อเครื่อง

หลักการทำงาน: ใช้ใบพัดขนาดใหญ่หมุนช้า ๆ สร้างแรงดันต่ำให้ลมกระจายทั่วพื้นที่จากบนลงล่าง เหมาะกับโรงงานโล่งสูง เช่น โกดัง ศูนย์กระจายสินค้า

Axial Fan (พัดลมแกนตรง):

• มีหลายขนาด ตั้งแต่ 12 นิ้ว ถึง 60 นิ้ว
• หมุนเร็ว (800 – 1,500 รอบต่อนาที)
• ติดตั้งได้ทั้งแบบตั้งพื้น แขวนผนัง หรือต่อท่อส่งลม
• ครอบคลุมพื้นที่แบบเฉพาะจุด หรือเป็นแนวสายการผลิต

หลักการทำงาน: ใช้ใบพัดหมุนเร็วผลักอากาศไปตามแนวแกน ตรงไปข้างหน้า ใช้สำหรับเป่าลมเฉพาะจุด หรือดูดอากาศออกจากพื้นที่เฉพาะ

2. การคำนวณปริมาณลมและพื้นที่ใช้งาน

ประเภทพัดลม	อัตราการถ่ายเทอากาศ	พื้นที่ครอบคลุม	ความสูงติดตั้ง	เสียงรบกวน
HVLS	100,000 – 400,000 m³/h	1,000 – 1,700 ตร.ม.	≥ 6 เมตร	ต่ำ (35–45 dB)
Axial	5,000 – 50,000 m³/h	50 – 300 ตร.ม.	≥ 2 เมตร	สูงกว่า (60–75 dB)

3. ตารางเปรียบเทียบข้อดี-ข้อเสีย

หัวข้อ	พัดลม HVLS	พัดลม Axial
ปริมาณลม	สูงมาก	ปานกลาง – สูง
ครอบคลุมพื้นที่	กว้างมาก	เจาะจงจุด
ความเงียบ	เงียบ	มีเสียงพอสมควร
ค่าไฟฟ้า	ประหยัดต่อพื้นที่	สูงหากใช้หลายตัว
ราคา	สูง (หลักแสนบาท)	เข้าถึงง่าย (หลักพัน – หลักหมื่น)
ข้อจำกัด	ใช้ได้เฉพาะเพดานสูง	ไม่ครอบคลุมพื้นที่กว้าง
การติดตั้ง	ต้องใช้วิศวกร/โครงสร้างแขวน	ติดตั้งง่าย

4. แนวทางการติดตั้งตามประเภทโรงงาน

ประเภทโรงงาน	ควรใช้พัดลมแบบไหน	เหตุผล
โกดังสินค้าโล่งสูง	HVLS	ต้องการลมหมุนเวียนทั่วพื้นที่ ใช้พัดลมน้อยตัว
โรงงานประกอบ (เพดานกลาง)	HVLS + Axial	ใช้ HVLS สร้างลมรวม ใช้ Axial เพิ่มลมเฉพาะจุด
สายการผลิต/เครื่องจักรเรียงแนว	Axial	ระบายอากาศเฉพาะจุด ร้อนจากเครื่องจักร
โรงเรือนเกษตร / ฟาร์ม	Axial	เป่าลมตรงสู่สัตว์หรือพืช
ศูนย์กระจายสินค้า / โลจิสติกส์	HVLS	ลดความร้อนสะสมในพื้นที่ใหญ่

สรุป: เลือกให้เหมาะ ประหยัดและได้ผล

พัดลม HVLS และ Axial ต่างมีบทบาทในระบบระบายอากาศอุตสาหกรรมที่แตกต่างกัน พัดลม HVLS เหมาะกับพื้นที่กว้างสูง ใช้พัดลมน้อยตัวแต่ครอบคลุมมาก ส่วนพัดลม Axial เหมาะกับพื้นที่เฉพาะจุด เน้นลมแรงตรงไปตรงมา

หากโรงงานมีโครงสร้างซับซ้อนหรือมีหลายโซน ควรพิจารณาใช้ “ผสมผสาน” ระหว่าง HVLS และ Axial Fan เพื่อให้ระบบระบายอากาศมีประสิทธิภาพสูงสุด พร้อมทั้งคำนึงถึงระบบไฟฟ้า ความปลอดภัย และงบประมาณประกอบกันในการเลือกซื้อพัดลมแต่ละแบบ