พัดลม HVLS vs พัดลม Axial โรงงานแบบไหนควรเลือกแบบไหน?
ในระบบระบายอากาศอุตสาหกรรม การเลือกพัดลมที่เหมาะสมกับลักษณะงานถือเป็นหัวใจสำคัญที่ส่งผลต่อประสิทธิภาพการทำงาน ความสบายของพนักงาน และต้นทุนการดำเนินงานในระยะยาว พัดลม HVLS (High Volume Low Speed) และพัดลม Axial เป็น 2 ประเภทที่ถูกใช้งานอย่างแพร่หลายในโรงงานและพื้นที่ขนาดใหญ่ แต่ทั้งสองแบบมีคุณสมบัติและข้อจำกัดที่แตกต่างกัน บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจว่าโรงงานของคุณควรเลือกใช้แบบใดให้คุ้มค่าและตรงจุดที่สุด
หลักการทำงานของพัดลม HVLS และ Axial
- พัดลม HVLS (High Volume Low Speed)
พัดลม HVLS คือพัดลมยักษ์ที่มีใบพัดขนาดใหญ่ตั้งแต่ 3–7.3 เมตร หมุนด้วยความเร็วรอบต่ำ (ประมาณ 50–100 RPM) แต่สามารถกระจายลมในปริมาณมากได้ในรัศมี 20–30 เมตร ด้วยหลักการสร้าง "ม่านลมแนวราบ" ซึ่งช่วยให้ลมไหลเวียนทั่วพื้นที่ โดยไม่ต้องใช้ความเร็วสูง ประหยัดพลังงาน และเงียบมากเมื่อเทียบกับพัดลมทั่วไป - พัดลม Axial (หรือ พัดลมใบพัดแกน)
พัดลม Axial เป็นพัดลมที่ลมเคลื่อนที่ในแนวเดียวกับแกนหมุน มักมีขนาดใบพัดตั้งแต่ 12 นิ้วไปจนถึง 72 นิ้ว ความเร็วรอบสูง ใช้เพื่อระบายอากาศหรือดูดลมเฉพาะจุด เช่น ติดผนังหรือใช้เป่าอากาศออกนอกอาคาร สามารถระบายกลิ่น ความร้อน หรือควันได้ดี
ตารางเปรียบเทียบพัดลม HVLS กับ Axial
| รายการเปรียบเทียบ | พัดลม HVLS | พัดลม Axial |
| ขนาดใบพัด | ใหญ่ (3–7.3 เมตร) | เล็ก–กลาง (0.3–1.8 เมตร) |
| ทิศทางลม | แนวราบ/กระจายทั่ว | แนวตรง/เฉพาะจุด |
| พื้นที่ครอบคลุม | กว้าง (500–1,700 ตร.ม.) | แคบ (10–100 ตร.ม.) |
| ความเร็วลม | ต่ำ | สูง |
| เสียงรบกวน | ต่ำมาก (35–45 dB) | ปานกลางถึงสูง (60–80 dB) |
| การติดตั้ง | ต้องใช้โครงสร้างแขวนเพดาน | ติดผนัง/พื้น/เพดาน |
| การใช้พลังงาน | ประหยัด (0.3–1.5 kW) | สูงขึ้นตามขนาดและรอบ |
| ราคา | สูงกว่า แต่คุ้มระยะยาว | ถูกกว่า ติดตั้งง่าย |
โรงงานแบบไหนเหมาะกับพัดลมแบบใด?
พัดลม HVLS เหมาะกับ:
- คลังสินค้า / โกดังโลจิสติกส์ ที่ต้องการกระจายลมทั่วพื้นที่ให้พนักงานทำงานสบายแม้ในอากาศร้อนจัด
- โรงงานประกอบขนาดใหญ่ ที่มีเพดานสูงเกิน 6 เมตร เช่น โรงงานผลิตชิ้นส่วน, รถยนต์, เหล็ก
- ศูนย์กระจายสินค้า / ศูนย์ไปรษณีย์ ที่ต้องการควบคุมอุณหภูมิ ลดกลิ่น และลดการสะสมของฝุ่น
- ฟิตเนสหรือโรงยิม ที่ต้องการสภาพอากาศปลอดโปร่ง ไม่มีเสียงรบกวน
พัดลม Axial เหมาะกับ:
- โรงงานขนาดเล็ก-กลาง ที่ต้องการระบายความร้อนเฉพาะจุด เช่น โซนเชื่อมเหล็ก, โซนอบ
- ห้องเก็บสินค้าเฉพาะประเภท ที่ต้องการดูดอากาศออกจากจุดที่เกิดความร้อนหรือกลิ่น
- ห้องปิดที่ต้องการระบบถ่ายเทอากาศ เช่น ห้องคอนโทรล, ห้องเครื่อง
คำแนะนำการติดตั้งตามลักษณะอาคาร
อาคารเพดานสูงกว่า 6 เมตร:
- แนะนำใช้พัดลม HVLS ติดเพดานกลางอาคาร ห่างกันประมาณ 20–30 เมตรต่อ 1 ตัว เพื่อการกระจายลมที่ครอบคลุม
- ควรตรวจสอบโครงสร้างหลังคาว่ารับน้ำหนักพัดลมยักษ์ได้หรือไม่ โดยทั่วไปน้ำหนักพัดลม HVLS อยู่ระหว่าง 100–150 กิโลกรัม
อาคารเพดานต่ำกว่า 6 เมตร หรือแบ่งเป็นห้องย่อย:
- แนะนำใช้พัดลม Axial แบบติดผนังหรือแบบตั้งพื้น โดยติดตั้งในทิศทางลมเข้า-ลมออก ให้เกิดการไหลเวียนแบบ Cross-Flow
- ในพื้นที่ที่มีฝุ่นควรเลือกพัดลม Axial แบบมีตะแกรงและ IP Rating สูง เช่น IP55
พื้นที่เปียกหรือสารเคมี:
- พัดลม Axial ที่ทำจากสเตนเลสหรือไฟเบอร์กลาส จะเหมาะสมกว่า HVLS เนื่องจากติดตั้งง่ายและทนสภาพแวดล้อมเฉพาะทางได้ดี
สรุป: โรงงานของคุณควรเลือกแบบไหน?
- ถ้าคุณต้องการ “ลมเย็นทั่วโรงงาน” เน้นประหยัดพลังงาน และมีพื้นที่สูงขนาดใหญ่ — HVLS คือคำตอบ
- ถ้าคุณต้องการ “ระบายอากาศเฉพาะจุด” ราคาประหยัด ติดตั้งง่าย ใช้งานเฉพาะพื้นที่ — Axial คือทางเลือกที่เหมาะสม
สุดท้าย อย่าลืมว่าสภาพแวดล้อม, ประเภทกิจกรรมในโรงงาน, และงบประมาณที่มี เป็นปัจจัยร่วมที่ควรพิจารณาร่วมกับประเภทพัดลม เพื่อให้การเลือกนั้นเกิดประสิทธิภาพสูงสุดทั้งในด้านการทำงานและต้นทุน